Sport, passie, familiegevoel, winnaarsmentaliteit én onderscheidend. Dit zijn zomaar een greep van kernwoorden die de studie SPECO karakteriseren. SPECO zag het levenslicht in een bijzonder jaar in de Nederlandse sportgeschiedenis: 1988. Op de Olympische Zomerspelen van ‘88 in Seoul pakten Nico Rienk en Ronald Florijn Olympisch roeigoud in de mannen dubbeltwee, veroverde PSV ‘de cup met grote oren’ door in een bloedstollende finale het Portugese Benfica na strafschoppen uit te schakelen én – met als klap op de vuurpijl – schoot Marco van Basten ‘ons’ Oranje naar de enige prijs op een voetbaleindtoernooi.
SPECO, de populaire studie op de Fontys Economische Hogeschool van Tilburg, is een acroniem dat staat voor Sport, Economie en Communicatie en heeft twee varianten: Sportmarketing en Sportcommunicatie. Bovendien is er met de Johan Cruyff Academy ook nog een topsportvariant te vinden.
Waarom kies je als beginnend student en sportfanaat voor SPECO? Wat zijn de verschillen tussen beide SPECO studies? Waarom zijn de opleidingen ongekend populair? En waarom is SPECO dé springplank naar succes in de sportbusiness? SportNetwerk legde twee docenten, twee studenten en een SPECO alumnus het vuur aan de schenen.
Waarom SPECO?
SPECO docenten Marion de Cocq (Sportmarketing) en Mark Brants (Sportcommunicatie) hebben veel ervaring in het werkveld opgebouwd alvorens zij het hogeschoolonderwijs omarmden en zijn – niet geheel toevallig – ook alle twee ex-SPECO studenten. Zo werken er nog meerdere docenten die in het verleden de studie hebben gevolgd.
Marion de Cocq was jarenlang teammanager bij de Postcode Loterij Schaatsploeg en daarmee verantwoordelijk voor alle organisatie rondom de schaatsploeg (voorheen Sponsor Loterij). Mark Brants is naast zijn docentschap voorzitter van hockeyclub MHC Rosmalen. Zij kennen de klappen van de zweep en weten dus als geen ander hoe de sportwereld en de studie in elkaar steken.
Marion de Cocq en Mark Brants spraken synchroon over de studie: “SPECO is één grote familie, bestaande uit sportfreaks met een enorme drive en winnaarsmentaliteit. Zowel docenten als studenten maken bij het koffiezetapparaat en tijdens de lessen dolletjes met elkaar over Ajax en Feyenoord. Sport is het gesprek van de dag. Wij als docenten kunnen onszelf identificeren met de studenten, hoe wij vroeger waren en zelfs nóg steeds zijn. Dit geeft ontzettend veel energie en voldoening in ons werk.”
Ruben Brugmans, vierdejaarsstudent Sportmarketing, eerste selectiespeler en topschutter van Alliance uit Roosendaal, kan deze sportmentaliteit en het familiegevoel beamen. Na zijn mbo-opleiding werd hij overtuigd door een vriend, die op dat moment in het derde leerjaar van SPECO Sportmarketing zat. Daarnaast vond Ruben het ontzettend interessant hoe voetbalclubs en -spelers in de markt worden gezet. “Hier moest ik ook iets mee gaan doen! Vanwege de link met sport maakt het voor een studerende sportfanaat veel interessanter en makkelijker toepasbaar in de praktijk.”
De Boxmeerse sportcommunicatiestudente Fleur de Best zit in haar tweede jaar en heeft net een kennistoets achter de rug als SportNetwerk haar onderwerpt aan een vragenvuur. De studente, die zichzelf bestempeld als een hockeynerd, is op jonge leeftijd al hard aan de weg aan het timmeren. Fleur is lid van de SPECO Personal Branding Commissie, voor en door studenten. Dit helpt studenten om zich buiten school te ontwikkelen op allerlei verschillende vlakken. Deze commissie regelt onder andere gastcolleges buiten de lessen om. Hierdoor leren studenten al vroeg een netwerk op te bouwen. Dit alles met als uiteindelijke hoofddoel om je als student te onderscheiden.
Fleur de Best vertelt: “Als je afgestudeerd bent, heeft iedereen hetzelfde papiertje. Dus waarom moet een werkgever jou aannemen in plaats van je studiegenoot? Dat is wat Personal Branding doet. Ik ben verantwoordelijk voor de communicatie en zorg dat dit in goede banen verloopt. Ik verzorg de socialmediakanalen en ben het aanspreekpunt voor mijn medestudenten. Daarnaast heb je ook een coördinator activiteiten, wat mij zelf erg interessant lijkt als vervolgstap binnen de commissie.”
Fleur vervolgt: “Bij SPECO heeft iedereen dezelfde interesse; sport. Sport verbindt. Het gaat echt de hele dag door over sport. Er zijn veel meer raakvlakken en er is veel meer binding tussen studenten dan bij bijvoorbeeld een algemene communicatiestudie.”
De in 2019 afgestudeerde Michel Mulders (niet te verwarren met de blonde, voormalige langebaanschaatser en inlineskater) is werkzaam bij FOX Sports en begon aan SPECO Sportcommunicatie nadat hij eerst een jaar journalistiek had gestudeerd. Journalistiek bleek voor hem een studie te zijn die teveel bezig was met verschillende soorten onderwerpen en thema’s, zoals bijvoorbeeld politiek.
Michel Mulders: “Ik wilde mij graag focussen en met sport bezig zijn en kwam daardoor uit bij SPECO. Destijds heette de opleiding nog SPECO Sport & Media en vooral die mediakant trok mij erg aan. Uiteindelijk ben ik in mijn baan ook de mediarichting opgegaan.”
Sportcommunicatie versus Sportmarketing
Wat zijn de verschillen tussen beide SPECO studies? Volgens Ruben is Sportcommunicatie veel meer gericht op het communicatieve en journalistieke gedeelte (Sport & Media). Ruben: “Ik wist door verhalen van een vriend en door mijzelf extra goed te oriënteren dat ik écht iets met Sportmarketing wilde doen.”
Marion en Mark leggen uit dat er overlapping is tussen de beide studies. “Dit komt onder andere omdat Sportcommunicatie en Sportmarketing vergelijkbare vakken in het curriculum hebben en bovendien breed georiënteerd zijn. Daarnaast is creativiteit op deze verschillende gebieden in het werkveld overal welkom!”
Fleur is op de open dag naar beide SPECO varianten geweest, dus heeft een duidelijk beeld van de verschillen tussen de studies gekregen. “Marketing viel toen best wel snel af, omdat het meer raakvlakken heeft met het vak economie op de middelbare school. Ik heb op de middelbare school het meest brede pakket gekozen (geen economisch pakket), omdat ik eerst fysiotherapie wilde gaan studeren. Sportmarketing was naar mijn mening meer met cijfertjes en economie, wat mij veel minder interesseerde en waar ik destijds ook minder hoge cijfers voor haalde.”
Michel: “De passie voor sport die ik tijdens de SPECO-periode heb ervaren heeft veel invloed gehad bij het zoeken naar een baan in de sport. Als sportliefhebber voelde ik mij thuis bij SPECO en wist ik dat ik op dit gebied ook een baan wilde gaan zoeken. Ik ben dus daarin wel van het marketing/management pad afgestapt en ben de mediakant gaan verkennen.”
Topsporters kiezen echter vaak voor de Johan Cruyff Academy (JCA), want het is een prachtig merk met een wereldwijd bekende naam. Daarnaast biedt de JCA maatwerk en houdt de studie rekening met het vele sporten van de student. Mark Brants: “JCA staat ontzettend goed op je cv. Je ziet wel dat sommige topsporters voor SPECO Sportcommunicatie kiezen, omdat het minder raakvlakken heeft met marketing dan een SPECO Sportmarketing of JCA.”
Voorbeelden van (ex-)topsporters die deel uitmaken van de SPECO familie zijn: tophockeyer Bob de Voogd, ex-keepster van HC Den Bosch Lizzy Koeton en ijshockeyer Max Hermens (Tilburg Trappers).
Concurrentie
In de sportwereld is het bezitten van concurrentie en geduchte tegenstanders ontzettend belangrijk. Zo kan men elkaar naar een nog hoger niveau stuwen. Maar zijn er in de Lage Landen vergelijkbare studies als SPECO CO en SPECO CE te vinden of hebben beide studies een monopoliepositie?
Mark: “SPECO Sportcommunicatie is vrijwel uniek in haar soort. Je ziet studenten van over heel Nederland en uit alle uithoeken naar Tilburg verhuizen speciaal voor deze studie.” Marion: “Sportmarketing heeft op haar beurt concurrentie van meerdere studies: JCA Tilburg, JCA Groningen, JCA Amsterdam en Sportmanagement in Rotterdam.”
Ruben had een beter (familie)gevoel bij SPECO dan bij de ‘massalere’ Sportmanagementstudie in Rotterdam. Hij heeft een weloverwogen keuze kunnen maken, mede doordat hij al meer levenservaring had opgebouwd tijdens zijn mbo-opleiding.
Fleur: “Uiteindelijk bleven de opties Sport, Management & Ondernemen in Amsterdam en SPECO Sportcommunicatie over. Toen ging mijn keuze naar Fontys. Het persoonlijke en de ons-kent-ons-cultuur spreekt mij enorm aan. Bij mijn vorige studie fysiotherapie, op de HAN, voelde ik mij een nummertje. Bij SPECO kennen alle docenten je bij naam, zij weten wat je doet, wie je bent. Het laagdrempelige en toegankelijke gaan gepaard met een familiegevoel. Dat is voor mij hetgeen waar SPECO voor staat.”
Curriculum
Wat vinden de geïnterviewden (vak)inhoudelijk van de studie en welke rol spelen de docenten hierbij?
Ruben Brugmans vindt het daadwerkelijk implementeren van projecten en het beantwoorden van vraagstukken voor BVO’s (betaaldvoetbalorganisaties) en bedrijven ontzettend interessant. “Je ontwikkelt jezelf en het bedrijf hierbij. Een win-winsituatie dus.”
Fleur de Best is een soortgelijke mening toegedaan: “De producten die je maakt zijn écht, niet fictief. Je werkt met bestaande bedrijven en je doet onderzoek met en voor echte mensen. Als een bedrijf wensen en behoeften heeft die de studenten in een plan verwerken, zouden de bedrijven ervoor kunnen kiezen om dit meteen te kunnen implementeren.”
“Het thuiszitten is in deze bizarre coronatijd wel lastig, omdat SPECO studenten super sociaal zijn en sociale interactie heel belangrijk vinden. Dit sociale karakter spreekt mij erg aan en daar wil ik dan ook gewoon twee uur voor in het openbaar vervoer zitten.”
De ongeëvenaarde praktijkervaring, knowhow en de connecties van de docenten in de sportwereld zijn uiteraard van groots belang voor het curriculum. Dit vertaalt zich onder andere in het organiseren van gastcolleges, het uitnodigen van boeiende (gast)sprekers, het doorspelen van interessante stageplaatsen aan studenten en ga zo maar door.
Volgens Marion en Mark is praktijkervaring geen vereiste om docent van SPECO te worden, desalniettemin zien zij deze ervaring eigenlijk in beide SPECO varianten heel veel terugkeren. “Hbo-studenten zijn vaak praktijkgerichter en hebben een hands-on-mentaliteit. Door voorbeelden uit de praktijk te kunnen benoemen, is het voor een student ook veel beter te begrijpen.”
Ruben zegt: “Het is niet dat je geen goede docent bent als je minder praktijkervaring hebt, maar je kijkt wel op tegen docenten die bijvoorbeeld bij een Adidas hebben gewerkt. Zij geven ook praktijkvoorbeelden waar je ontzettend veel van kunt leren.”
Fleur vult aan: “Praktijkervaring van docenten is belangrijk, maar bij het ene vak meer dan bij het andere. Het benoemen van praktijkvoorbeelden is fijn, maar de relevantie van het benoemen van voorbeelden uit de praktijk is hierbij belangrijk om in ogenschouw te houden.”
Werken in de sportbusiness
Welke sporen hebben de geïnterviewden verdiend in de sportwereld? En wat voor invloed heeft SPECO op het verkrijgen van een baan in de sportbranche?
Ruben heeft in het derde leerjaar zijn meewerkstage op de marketingafdeling bij recordkampioen Ajax afgerond. Ruben: “De marketingafdeling van Ajax is Champions League niveau. Ik had mij geen betere stageplek kunnen wensen.” Nu zoekt de tot op het bot gemotiveerde Brugmans een nieuwe uitdaging in de vorm van een afstudeerstage.
De 29-jarige alumnus Michel: “Na een derdejaarsstage bij RTL Sport in Hilversum ben ik voor mijn vierdejaarsstage terechtgekomen bij FOX Sports in Amsterdam. Na een leuke en leerzame stage kreeg ik een baan aangeboden en inmiddels ben ik (inclusief mijn stage) alweer bijna vijf jaar aan het werk bij FOX Sports.”
Heeft de keuze voor SPECO veel invloed op het verkrijgen van een baan in de sportwereld? Mark beargumenteert waarom deze invloed groot is, maar dat het lastig is om dit in cijfers uit te drukken. “Het Ajax Media Team bestaat voornamelijk uit ex-SPECO’ers.” Ook bij bedrijven buiten de sportwereld zie je vaak SPECO’ers in dienst of als stagiair. Dit heeft volgens Mark te maken met de winnaarsmentaliteit; mouwen opstropen, niet lullen, maar poetsen. “SPECO studenten zijn geliefd in de sportwereld en daarbuiten en soms zetten bedrijven ‘SPECO’ zelfs als pre of vereiste in de vacature.”
Waarom kiest bijvoorbeeld een AFC Ajax voor een SPECO student? Ruben Brugmans denkt dat dit komt door de kwaliteit die de studenten leveren, maar ook door de sportmentaliteit die studenten etaleren tijdens hun werkzaamheden.
Volgens Fleur heeft een SPECO alumnus – op z’n Tilburgs – een ‘stripke veur’. “Tijdens de studie en daarbuiten hebben SPECO studenten veel connecties en een interessant cv opgebouwd binnen de door ons o-zo geliefde sportwereld.”
Michel vertelde vol trots en overgave over zijn stageperiodes tijdens zijn studie: “Ik heb altijd al geweten dat ik een baan in de sportwereld ambieer. En met de opleiding SPECO heb ik jarenlang mogen ervaren hoe het is om tijdens de opleiding constant met sport bezig te zijn.”
“Tijdens mijn leerzame stage bij RTL Sport werd ik vooral ingezet bij de live-uitzendingen rondom RTL Darts. Ik werkte als productieassistent en deed de graphics die in beeld kwamen. Daarnaast bereidde ik verschillende zaken voor die de presentator gedurende de uitzending wilde bespreken. Momenteel werk ik dus al bijna vijf jaar voor FOX Sports. Ik ben daar begonnen als beeldbandredacteur. In die functie ben ik bezig met het regisseren en monteren van clips en instarts voor live-uitzendingen en maak ik samenvattingen van voetbalwedstrijden in binnen -en buitenland. Daarnaast ben ik als regisseur actief geweest bij het live-programma Voetbalpraat, ben ik beginnend LSM-operator en werk ik sinds een maand twee dagen per week als Content-manager bij FOX Sports.”
“Connecties zijn zeker belangrijk, want je hebt bepaalde ingangen nodig om ergens (sneller) binnen te kunnen komen. Voor mij begon het balletje te rollen vanaf mijn derdejaarsstage. Ik schreef al voor de website van RTL Darts, waardoor ik via die connectie een stageplek kon krijgen. Een jaar later zocht ik een vierdejaars stageplek, waarbij de eerdere stageplek bij RTL Sport wellicht een streepje vóór heeft gegeven. Ik deed destijds een open sollicitatie voor een stageplek, dus naast connecties is het denk ik ook belangrijk om open te staan voor nieuwe ervaringen en dat je moet durven om een nieuwe stap te zetten. FOX Sports was voor mij een ‘droomplek’ om te mogen werken, dus ik heb veel werk gestoken in een sollicitatiefilmpje om mezelf zo goed mogelijk te kunnen presenteren.”
Toekomstperspectief
Een vraag die veel vierdejaarsstudenten voor het afronden van de afstudeerscriptie stiekem al bezighoudt, is wat zij in de periode na SPECO willen gaan doen. Een wereldreis maken? Doorstuderen? Of toch het werkveld in?
Ruben Brugmans: “Ik wil het werkveld in. Ik weet precies wat ik wil en ik denk dat ik er als ik mijn studie heb afgerond er helemaal klaar voor ben!”
Michel Mulders: “Na mijn vierdejaars stage bij FOX Sports kreeg ik direct een jaarcontract aangeboden. Inmiddels ben ik in het bezit van een vast contract. Ik ben dus meteen het werkveld ingegaan en denk ook dat dit voor mij de juiste weg was. Ik was er klaar voor om het werkveld in te gaan en heb bij FOX Sports de prachtige kans gekregen om werkzaam te zijn op een gebied dat bij mij past.”
Fleur de Best: “Het lijkt mij gaaf om evenementen in de hockeywereld te organiseren, zoals bij bijvoorbeeld de KNHB, het organiseren van EK’s en WK’s, of zelfs clinics bij een bedrijf als Sportways.
Marion de Cocq en Mark Brants over het eventuele doorstuderen: “Dit is maatwerk, dus wij raden iedereen aan om zijn/haar eigen weg te volgen. Je ziet SPECO alumni wel vaker kiezen voor een universitaire Master (Communicatiewetenschappen in Tilburg), Leiden, Utrecht, Antwerpen dan een hbo Master.”
SPECO staat ook bekend om haar alumnivereniging B.V.V.S. met een landelijk netwerk in het sportbedrijfsleven. Zowel SportNetwerk, als SportScoutz zijn partner van deze actieve alumnivereniging.
Fleur de Best heeft hier nog (te) weinig informatie over gekregen, maar weet dat een netwerk super waardevol is en dat er eigenlijk geen minpunten aan zitten. “Voor de connecties en het sociale aspect zal ik hier zeker deel van willen uitmaken.”
Ruben: “De kans is groot dat ik mij hierbij ga aansluiten, om ‘connected’ te blijven met mijn huidige medestudenten en om te leren van en luisteren naar alumni.”
Tips & trucs
Hieronder trakteren de geïnterviewden op leerzame tips voor de potentiële SPECO’ers en alumni.
Marion en Mark: “Kom naar de introductie- en meeloopdagen en ontmoet de huidige SPECO studenten. Ontdek de verschillen tussen beide SPECO varianten. Alleen op deze manier kun jij als kersverse student een weloverwogen keuze maken.”
Fleur: “Je moet absoluut niet bang moet zijn om op iemand af te stappen, of het nu een face-to-face benadering is, bellen óf mailen. Mensen die voor jou iets kunnen en willen betekenen, zijn sneller meedenkend dan jij denkt. Nee heb je, ja kun je krijgen!”
Ruben: “Praat met medestudenten en het allerbelangrijkste: volg je (sport)hart!”
Michel: “Toen ik in 2012 met de opleiding begon, vroeg een leraar wie er allemaal naar de Olympische Spelen in Londen was geweest. Niemand stak zijn vinger op. Dat verbaasde de leraar, want het moest toch niet zo lastig zijn om naar Londen te gaan. Hij vond dat je als SPECO-leerling sport moest voelen, ademen, beleven. Die wijze les heb ik vanaf dag één in mijn hoofd opgeslagen en sindsdien heb ik al vele mooie sportwedstrijden mogen beleven in binnen -en buitenland. Hoewel ik werkzaam ben in de televisiewereld, zou ik tegen toekomstige leerlingen willen zeggen: ga eropuit en ga sport beleven! Voor mij heeft Amerika een fantastisch sportklimaat en inmiddels heb ik (in mijn eentje) wedstrijden bezocht in de MLS, NBA, MLB, NFL en NHL. Als SPECO-leerling moeten dit de momenten zijn waar je voor leeft en die je wilt opsnuiven.”
Wil je een sportopleiding doen, maar weet je nog niet welke mogelijkheden er zijn? Lees meer